Aydınlatırken Eriyen Mumlar: Uzun Hikaye (2012)

Osman Sınav’ın lisans mezuniyet filmi olarak magazin basınımızda yer bulan Uzun Hikaye başarılı bir roman uyarlaması. Mustafa Kutlu’nun aynı adlı eserinden uyarlanan bu filmde 1940lı yıllarda Bulgaristan’dan göçen ‘Bulgaryalı’  Ali’nin 1950lerde yazlık sinema işletmecisinin kızı Münire’ye aşık olup onu kaçırmasının hikayesi.

Ali (Kenan İmirzalıoğlu) hem okur yazar demokrasi aşığı bir entellektüel hem de eli kaba iş tutabilen biri. Her insanı sevebilen, hoşgörülü ve hayata olumlu yaklaşan bir cumhuriyet insanı. Karısı Münire’yle (Tuğçe Kazaz)  ile kasaba kasaba dolaşıp iş tutturamıyor. En sonunda çalıştığı okul müdürü ile takışıyor ve insanlara iyilik yaparken karısını doğum sırasında kaybediyor. Yeni doğan oğluyla başka bir kasabaya gider. Orda da arzuhalcilik yaparken yerel zabıta ve belediye ile çatışır. Oğlunun namusunu koruyabilmek için orayı da terkederler. Sonunda yeni bir kasabada kitapçı işletirlerken oğlu savcının kızına aşık olur. Savcı bu ilişkiye kızarak Ali’yi yerel gazetede yazdığı yazılar nedeniyle tutuklatır. Oğlu kız ile kaçar Ali gene ümitle hapishanede okuyup yazmaya devam eder.

Bir açıdan bakıldığında Uzun Hikaye geçmişe sadece nostalji ile bakmayan ama Anadolu’nun acımazlığını, insansın insana yapabildiklerini anlatan ve hoşgörüsüzlüğü eleştiren bir film. Geçmiş nostaljisinin masalsı gerçekçilik ile karışması filmin en büyük başarısı. Görsel olarak sanat yönetmenliği ve görüntü yönetmenliği çok etkileyici adet bir Hollywood filmi izlemekteyiz. Özellikle 1950lerin buharlı trenleri, vagon ev, 1970lerin kasabası ve kostümler dönemi yeniden hayata geçiriyor.

Filmin bir diğer başarısı da karakterlerinin saf hayal dünyasını görselleştirebilmesi. Hayal dünyası en çok Ali-Münire çiftinin lokomotif-evdeki geçmişi canlandırma oyununda özellikle ortaya çıkıyor. Oğul’un savcının kızını etkilemek için balonla evin üstüne gül yaprakları serpmesi de benzer masalsı gerçekçilik anı. Öte yandan Ali’nin aşırı idealizminin sürekli olarak başını belaya sokması, devlet ve otorite karşısında ezilmesi seyirciyi ters köşeye yatıran bir durum. Özellikle Kenan İmirzalıoğlu’nun geçmişte canlandırdığı (Deliyürek, Ezel) yetkin-yenen kahraman imajına ters düşen bu durum filmin beklediği gişe başarısı konusunda hayal kırıklığı yaratabilir.

Filmde oyuncular bir yıldızlar geçidi Kenan İmirzalıoğlu duygusal yoğunluk derinlik ve çeşitlik gerektiren Ali rolünün hakkını veriyor. Tuğçe Kazaz ise anne rolüyle kısa olarak gözükse de başarılı. Güven Kıraç, Mustafa Alabora, Mahir Günşıray ve Damla Sönmez rollerinde yetkin ve başarılı.

Uzun Hikaye bir Babam ve Oğlum tipi bir melodram değil. Nostaljik kasaba filmi olarak beklenenin çok üstünde yetkin. Osman Sınav’ın bu ’mezuniyet’ projesi Türk sinema tarihinde masalsı-gerçekçi bir film olarak yerini alacaktır.